tiếng súng Đoàn Văn Vươn náo động dư luận

 Tiếng súng Đoàn Văn Vươn náo động dư luận

Lê Diễn Đức

Sau đúng một năm, kể từ khi tiếng súng Đoàn Văn Vươn náo động dư luận trên khắp đất nước Việt Nam và vượt ra ngoài biên giới của nó, thực hiện yêu cầu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng "mọi việc phải được tiến hành khẩn trương, nghiêm túc", chiều 4/1, Viện Kiểm sát Nhân dân (VKSND) Hải Phòng đã công bố quyết định truy tố các đối tượng liên quan trong vụ cưỡng chế thu hồi đất vào ngày 5/1/2012 tại xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng, Hải Phòng.

Nhấp vào giữa hình để biết thêm thông tin

Sự bất công và vô nhân đạo của vụ cưỡng chế như một cơn giông tố của sự phẫn uất dồn nén từ hơn hai thập niên qua trước tình trạng nông dân bị cưỡng đoạt đất đai, đã lập tức làm dấy lên làn sóng bất bình mạnh mẽ chưa từng thấy, thu hút sự chú ý đặc biệt của mọi tầng lớp xã hội. 

Không kể báo chí nằm ngoài luồng kiểm soát của đảng Cộng sản, chỉ riêng báo chí lề đảng, dù bị o ép trong vòng kiểm duyệt, cũng đã có gần 800 bài viết và kèm theo hàng ngàn bình luận. Nhiều tên tuổi có tiếng trong xã hội, từng giữ chức vụ cao cấp trong bộ máy cầm quyền như Đại tướng Lê Đức Anh, cựu Chủ tịch nước; Trung tướng Nguyễn Quốc Thước, cựu Tư lệnh Quân khu 4; Trung tướng Phạm Xuân Thệ, cựu Tư lệnh Quân khu 1, Thiếu tướng Huỳnh Đắc Hương, cựu Tổng cục trưởng Tổng cục Chính trị; Thiếu tướng Phạm Chuyên, cựu Giám đốc Công an Hà Nội; Vũ Mão, cựu Chủ nhiệm Văn phòng Quốc Hội; Đặng Hùng Võ, cựu Thứ trưởng Bộ Tài Nguyên Môi Trường, v.v... cũng lên tiếng bênh vực gia đình nạn nhân, mà Đoàn Văn Vươn được xem như biểu tượng trong hình ảnh của Jacquou, nhân vật trong cuốn tiểu thuyết nổi tiếng "Nguời nông dân nổi dậy" của nhà văn Pháp Eugène Le Roy.

Vụ cưỡng chế Tiên Lãng cũng làm tái hiện "Vụ án Nọc Nạn", một vụ tranh chấp đất đai lớn, xảy ra năm 1928 tại làng Phong Thạnh (Cần Thơ) trong đó những gia đình nông dân bị bọn cường hào cấu kết với quan lại tham nhũng áp bức quá lộ liễu, dồn đến đường cùng, khiến họ chống trả, gây án mạng. Tước sức ép của báo chí và dư luận, Tòa Đại hình Cần Thơ đã tha bổng người gây án. Vụ án này đi vào lịch sử Việt Nam như một điển hình của chính sách phân chia và quản lý ruộng đất bất công tại Nam Kỳ dưới thời thuộc Pháp và sự phản kháng của nông dân, đã được nhà nước CSVN đã tôn vinh thành "di tích lịch sử cấp quốc gia".

Cũng chưa bao giờ thấy một không khí đoàn kết, chia sẻ tình đùm bọc nhân ái rộng khắp dành cho các nạn nhân như trong vụ cưỡng chế Tiên Lãng. Người Việt trong và ngoài nước đã gửi công khai hàng trăm triệu đồng hỗ trợ, giúp đỡ gia đình nạn nhân, chỉ thông qua lời kêu gọi của một số người cầm bút có tâm.

Vụ cưỡng chế gây âm vang quá lớn, tiếng súng hoa cải bỗng chốc trở thành tiếng đại bác bắn vào núi bất công trong xã hội, vào sự vô cảm, "sống chết mặc bay, tiền thấy bỏ túi" của hệ thống chính trị. Chính phủ CSVN không còn lựa chọn nào khác, đã buộc phải vào cuộc.

Ngày 10/2, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã chủ trì cuộc họp với các bộ ngành và kết luận rằng, các quyết định thu hồi, cưỡng chế 19,3 ha đầm tôm của gia đình ông Đoàn Văn Vươn ở xã Vinh Quang đều trái luật.

Nói về kết luận của ông Nguyễn Tấn Dũng trong bài "Chính quyền sai toàn diện trong vụ Tiên Lãng", tờ VnExpress viết:

"Do quyết định thu hồi đất không đúng với quy định của pháp luật đất đai nên quyết định cưỡng chế thu hồi đất cũng không đúng pháp luật. Mặt khác, việc tổ chức cưỡng chế thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lãng cũng có nhiều sai phạm như không xác định ranh giới, kiểm kê tài sản"...

"Thủ tướng kết luận, huyện Tiên Lãng huy động lực lượng quân đội của Ban chỉ huy quân sự huyện tham gia cưỡng chế là không đúng".

Ông Lê Đức Anh, dù đã nghỉ hưu, vẫn đuợc xem là nhận vật có ảnh hưởng, nhận định:

 "Điểm sai đầu tiên là để sự việc kéo dài quá nhiều năm mà không xử lý đến nơi đến chốn và thấu tình đạt lý. Người làm được, làm tốt đáng lẽ phải động viên, tạo điều kiện nhưng lại cố thu hồi của người ta, đó là cái sai thứ hai. Việc thu hồi còn trái pháp luật là cái sai thứ ba. Cái sai thứ tư là chính quyền cố tình vi phạm luật pháp, dồn người dân vào chân tường, làm họ uất ức đến mức phải chống lại".

Một số người cho rằng, đừng mang luật ra nói chuyện vô ích với nhà cầm quyền CSVN, vì họ có cả một rừng luật nhưng trong thực tế thì làm theo luật rừng. Đến Hiến pháp, bộ luật cao nhất, hay các công ước quốc tế đã được VN ký kết, mà họ còn sẵn sàng coi thường, thì nói gì đến các thứ luật khác. Nhận đinh như thế, theo tôi là thiếu trách nhiệm, là cam chịu khuất phục trước bạo quyền. Ít nhất, từ các dữ kiện trên đây tôi muốn dư luận nhìn nhận và bác bỏ một cách logic dưới góc độ của đạo lý và lương tri về bản cáo trạng của VKSND Hải Phòng.

Ở đây tôi không bàn tới lập luận người chống lại cái sai thì có sai hay không, vì ý thức rằng, "Việc người thi hành công vụ có thực hiện hay không thực hiện các hành vi trái pháp luật vì các hành vi mà người phạm tội đã thực hiện, không ảnh hưởng đến việc định tội danh" (TANDTC).

Thử giải phẫu

Theo cáo trạng của VKSND Hải Phòng, bà Phạm Thị Báu (vợ ông Đoàn Văn Quý), và bà Nguyễn Thị Thương (vợ ông Đoàn Văn Vương) là những đồng phạm chống người thi hành công vụ theo Điều 257 Luật hình sự, có khung hình phạt tù giam từ 2 đến 7 năm.

Trong phần "Hỏi đáp phát luật", nói về hành vi chống người thi hành công vụ, trang web của Toà án Nhân dân Tối cao VN viết:

"Người thi hành công vụ có thể bị tấn công bằng vũ lực, đe dọa bằng vũ lực hoặc có các hành vi cưỡng ép của người phạm tội. Hậu quả xảy ra không phải là dấu hiệu bắt buộc trong cấu thành của tội Chống người thi hành công vụ. Tội phạm hoàn thành từ thời điểm người phạm tội thực hiện các hành vi chống đối, kháng cự, cưỡng ép người thi hành công vụ thực hiện các hành vi trái pháp luật".

Theo khiếu nại của bà Thương và bà Báu thì trong ngày 05/01/2012, vào thời điểm nhà chức trách Tiên Lãng cưỡng chế, thu hồi đất, hai bà không hề có mặt ở địa điểm diễn ra cưỡng chế, lúc đó hai bà đang đứng ở trên đê Quốc gia. Như vậy hai người phụ nữ này đã không thể và không có khả năng thực hiện bất kỳ hành vi nào mang tính "chống đối, kháng cự, cưỡng ép người thi hành công vụ".

Nếu VKSND Hải Phòng cho rằng bà Thương và bà Báu là đồng phạm, khi và chỉ khi chứng minh được rằng, hai người này được các ông chồng cho biết kế hoạch chống đối nhưng đã không ngăn chặn hoặc thông báo cho nhà chức trách. Trong thực tế, không phải việc gì người chồng cũng bàn bạc, thông báo cho vợ biết. Nếu hai bà khẳng định không hề biết đến kế hoạch của chồng mình và cơ quan điều tra không phản bác được bằng chứng cứ, thì cáo buộc của VKS kiểm sát là tuỳ tiện và sai trái.

Bản cáo trạng của VKSND Hải Phòng "truy tố các bị can Đoàn Văn Vươn, Đoàn Văn Quý, Đoàn Văn Vệ về tội giết người" với khung phạt tù từ 12 đến 30 năm, tù chung thân hoặc tử hình. Họ "còn có hành vi chống người thi hành công vụ, nhưng đã bị khởi tố, truy tố về tội giết người với tình tiết quy định điểm d, khoản 1, điều 93, nên không khởi tố, xử lý về tội chống người thi hành công vụ".

Theo Bách khoa toàn thư mở Wikipedia, hành vi giết nguời được hiểu như sau:

"Hành vi làm chết người được hiểu là hành vi có khả năng gây ra cái chết cho con người, chấm dứt sự sống của họ. Hậu quả của hành vi trái luật này là hậu quả chết người. Như vậy, tội giết người chỉ được coi là tội phạm hoàn thành khi có hậu quả chết người. Nếu hậu quả chết người không xảy ra vì nguyên nhân khách quan thì hành vi phạm tội được coi là tội giết người chưa đạt (khi có lỗi cố ý trực tiếp) hoặc là tội cố ý gây thương tích (khi có lỗi cố ý gián tiếp). Mục đích và động cơ phạm tội không là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm tội giết người và được quy định là tình tiết định khung tăng nặng hình phạt".

Trước hết, trong vụ cưỡng chế Tiên lãng ngày 5/1/2012, hành vi nổ súng hoa cải của những nguời được xem là chống đối đã không gây ra hậu quả chết người, chỉ gây thương tích không nghiêm trọng cho bốn bộ đội và hai công an.

Mặt khác, ông Đoàn Văn Vươn vào thời điểm xảy ra xung đột đã không có mặt tại hiện trường,vì sáng ngày 5/1, ông Vươn bận lên VKS ND thành phố Hải Phòng để nộp đơn kháng cáo.

Quy chụp cho ông Đoàn Văn Vươn tội giết người, VKSND Hải Phòng đã cố tình gắp lửa bỏ tay người, có thể xem đây là một cách trả thù tiểu nhân, lấy thịt đè người của kẻ nắm quyền lực trong tay.

Kể cả cơ quan điều tra có đủ bằng chứng kết luận ông Vươn tuy vắng mặt, nhưng là nguời chủ trương kế hoạch chống đối, và các phương tiện như súng hoa cải, bình ga, thuộc sở hữu của ông Vươn, thì cũng không thể luận tội giết người. Có chăng là tội "tàng trữ vũ khí nguy hiểm" và chỉ là đồng phạm trong việc "cố ý gây thương tích".

Nghiên cứu các dữ liệu về vụ cưỡng chế Tiên Lãng, vì không thấy tài liệu nào nói cụ thể về hành vi chống đối của các ông Đoàn Văn Quý,  Đoàn Văn Vệ nên tôi không có ý kiến gì. Tuy nhiên, những người nổ súng trực tiếp gây thương tích cho lực lượng cưỡng chế phải được xem là các ông Đoàn Văn Thoại và Phạm Thái. Bởi vì theo bản cáo trạng, hai người này "sau khi gây án bỏ trốn, Cơ quan điều tra đã ra quyết định truy nã, khi nào bắt được sẽ lập hồ sơ xử lý sau".

Thật xấu hổ và ô nhục thay cho ngành công an và tư pháp CHXHCNVN! Đàn áp dân oan chỉ có phương tiện tự vệ thô sơ, nhà cầm quyền phải sử dụng một lực lượng hùng hậu công an, cảnh sát cơ động, chó nghiệp vụ, vũ khí hiện đại trang bị tận răng, được giám đốc công an Hải Phòng Đỗ Hữu Ca mô tả như là "trận đánh đẹp", có thể viết thành sách, đã để thủ phạm gây án trốn thoát, hơn một năm truy nã không có kết quả nào, nên đã chơi trò bẩn, đổ tội cho người khác một cách phi lý.

"Trận đánh đẹp" của giám đốc CA Hải Phòng Đỗ Hữu Ca - Ảnh: OnTheNet

Phe nhóm trục lợi

Bản cáo trạng của VKSND Hải phòng càng chỉ ra cho chúng ta thấy những tuyên bố mị dân phát đi từ ông Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.

Ba ngày sau cuộc họp hôm 10/2, với bài viết "Màn diễn PR tệ hại của Thủ tướng về vụ án Tiên Lãng" [9], tôi đã thấy trước và vạch trần những "yêu cầu", "chỉ đạo" của ông Dũng chỉ là thứ đạo đức giả, hoả mù sa mưa, nhằm xoa dịu dư luận. 

Ai cũng biết ông Nguyễn Tấn Dũng xuất thân từ Kiên Giang, được điều ra Bắc vào năm 1995, chẳng có giây mơ rễ má cội nguồn gì với Hải Phòng nhưng chọn Hải Phòng làm đơn vị bầu cử vào quốc hội từ khoá X.

Sau "chỉ đạo" của ông Dũng, những tay quan lại địa phương bị kỷ luật hoặc bị truy tố tội phá huỷ tài sản công dân (phá nhà ở của gia đình anh Vươn không nằm trong khu vực thực hiện cưỡng chế) chỉ là vài thứ hạng quèn, cấp xã và cấp huyện. Điều này đã khiến dư luận đang đi tìm sự thật về mối quan hệ lợi ích giữa phe nhóm của ông Thủ tướng với lãnh đạo cao nhất của Hải Phòng, thông qua việc thu hồi đất bằng Quyết định của ông ta số 1448/QĐ-TTg cho phép nghiên cứu quy hoạch xây dựng sân bay quốc tế Hải Phòng đặt tại Tiên Lãng, khu vực giáp biển thuộc địa bàn bốn xã Vinh Quang, Tiên Hưng, Đông Hưng và Tây Hưng, tức là bao gồm phần đất mà anh Đoàn Văn Vươn đã dày công đổ mồ hôi và nước mắt lấn biển, trở thanh "Kỳ tài vùng Tiên Lãng" mà báo chí đã từng ca ngợi.

Trong bài "Thâu tóm đất đai", nhà văn, đại tá Phạm Đình Trọng viết:

"Việc cưỡng chế đất đai phi pháp ở Tiên Lãng, Hải Phòng, cưỡng chế bằng máu, đưa công an, quân đội, đưa súng lớn, súng nhỏ ra đối đầu với một gia đình nông dân hiền lành chỉ chí thú lấn biển mở đất nuôi chí làm ăn vì dân giầu, nước mạnh. Thu hồi phi pháp mảnh đất lấn biển bằng mồ hôi và máu của gia đình người nông dân lam lũ Đoàn Văn Vươn thực chất cũng chỉ là thâu tóm đất đai của một nhóm lợi ích của chính quyền địa phương Hải Phòng".

"Thâu tóm đất đai cho những dự án của những ông chủ, bà chủ kinh doanh nhà đất là cách làm giầu nhanh nhất, dễ nhất, là sự tham nhũng nhanh nhất, dễ nhất, và cũng là sự tha hóa nhanh nhất, dễ nhất của quyền lực".

Tệ hơn thực dân, phát xít

Khi xảy ra vụ án Tiên Lãng, có người đã lấy "Vụ án Nọc Nạn" ra so sánh, hy vọng sẽ là phép thử về mức độ công minh của ngành tư pháp CHXHCNVN, một quốc gia tự cho mình "có nền dân chủ gấp vạn lần dân chủ phương Tây".

Không cần chờ đến bản cáo trạng đầy nghịch lý của VKSND Hải Phòng và phiên toà chưa biết bao giờ diễn ra, chỉ ba tháng sau, khi âm vang tiếng súng của Đoàn Văn Vương chưa dứt, thì tiếng súng và tiếng thét gào xé lòng của nông dân trên đồng ruộng Văn Giang (Hưng Yên), đã trả lời cả quyết cho phép thử "Tiên Lãng - Nọc Nạn".

Lời của cụ Lê Hiền Đức trong bài "Phản cách mạng đã rõ ràng", chính là kết quả của phép thử này:

"Đã sống qua thời VN còn chịu ách cai trị của phong kiến, ách đô hộ của thực dân, phát-xít, đã hoạt động hậu địch trong kháng chiến, đã xem phim ảnh, nghe kể lại hoặc trực tiếp chứng kiến hàng trăm, hàng ngàn vụ chính quyền "của dân, do dân, vì dân" cưỡng chế, thu hồi đất đai, nhà cửa, tài sản đối với người dân dưới chế độ xã hội chủ nghĩa, song tôi chưa bao giờ thấy người dân bị đàn áp một cách man rợ đến như thế, với quy mô lớn như thế"!

Lời kết

Trộm nghĩ, những phân tích trên đây của tôi phần nào làm sáng tỏ toàn bộ diễn biến của vụ án Tiên Lãng và cắt nghĩa tại sao đến giờ này Đoàn Văn Vươn và người thân vẫn ngồi tù và có thể sẽ đối diện với một phiên toà tồi tệ hơn cả của thực dân hay phát xít.

Tại sao đã có gần 800 bài viết ủng hộ gia đình anh Đoàn Văn Vươn mà giờ đây những người cầm bút trong nước dường như im lặng? Hay là sợ rằng ông Nguyễn Tấn Dũng đã phục hồi quyền lực bao trùm sau Hội nghị Trung Ương 6, sẽ mạnh tay tận diệt mọi ai chống đối?

Không thể vì sợ hãi mà làm ngơ trước cảnh tiền và máu vùi dập công lý!

© Lê Diễn Đức