Nạn nhân vụ nổ nhà 'Phương khói lửa' vẫn được bồi thường

Theo các chuyên gia pháp lý, gia đình những nạn nhân trong vụ nổ nhà ông "Phương khói lửa" có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại về tài sản và tinh thần dù vợ chồng ông Phương và các con đã tử nạn.

Đời Không Như Là Mơ 

 

> Hoài nghi của nạn nhân vụ nổ nhà 'Phương khói lửa'/ Đêm định mệnh cướp 10 sinh mạng ở Sài Gòn

Luật sư Tống Minh Phú (Đoàn Luật sư TP HCM) cho rằng, trước tiên cần xác định được tài sản của ông Phương hiện tại, nếu còn thì ở đâu. Việc này cơ quan ra quyết định khởi tố vụ án sẽ có trách nhiệm điều tra. "Nếu không còn tài sản thì không có cơ sở để giải quyết hậu quả và người bị hại phải chấp nhận thiệt thòi", bà Phú nói.

Còn khi xác định được tài sản ông Phương để lại thì địa phương sẽ tiếp nhận, quản lý để giải quyết nghĩa vụ phát sinh. Tiếp theo là xác định những người thừa kế của ông này. Nếu hàng thừa kế thứ nhất không còn thì tìm hàng thừa kế thứ hai.

Những người thừa kế theo quy định của pháp luật đứng ra nhận tài sản sẽ có trách nhiệm ưu tiên dùng di sản còn lại để giải quyết hậu quả, bồi thường thiệt hại cho những nạn nhân có yêu cầu. Trường hợp người được hưởng thừa kế không đứng ra nhận thì cơ quan nhà nước, cụ thể là địa phương nơi có tài sản sẽ có trách nhiệm tiếp nhận để bồi thường. Sau khi bồi thường mà tài sản vẫn còn thì sung quỹ nhà nước.

Luật sư Phú lưu ý, việc xác định trách nhiệm bồi thường cũng cần phải có kết luận cuối cùng của cơ quan chức năng về nguyên nhân dẫn đến cháy nổ. Nếu nguyên nhân do căn nhà bị sập đổ dẫn đến chập nổ thì chủ nhà cũng phải chịu trách nhiệm.

Ngoài việc dựa vào kết luận của cơ quan chức năng, theo luật sư Phú,cần phải căn cứ vào những điều khoản trong hợp đồng thuê nhà giữa 2 bên. "Nếu chủ nhà biết ông Phương chứa các chất và vật dụng gây cháy trong nhà thì cũng phải chịu trách nhiệm. Mức độ đến đâu thì căn cứ vào xác định của cơ quan chức năng. Chỉ khi người chủ nhà có cam kết của ông Phương tự chịu trách nhiệm với công việc mà mình đang làm thì mới không phải chịu trách nhiệm", luật sư Phú nêu ý kiến.

Vụ nổ nhà ông Phương khói lửa làm sập nhiều căn nhà và 11 người tử vong. Ảnh: An Nhơn.

Cùng quan điểm, luật sư Trương Thị Thu Hà cho rằng, cần phải làm rõ chủ nhà có biết hay không việc người thuê đã để chất nổ và vũ khí trong nhà. Nếu hợp đồng thuê nhà ghi rõ người thuê chỉ được dùng vào mục đích ở, sinh hoạt và người thuê phải chịu trách nhiệm nếu thực hiện các công việc vi phạm pháp luật mà trong trường hợp này ông Phương lại sử dụng để chứa chất nổ thì chủ nhà không có trách nhiệm phải bồi thường các thiệt hại.

Liên quan đến quyền được bồi thường của các nạn nhân là vụ nổ, theo nữ luật sư, trong trường hợp ông Phương không còn người thuộc hàng thừa kế thứ nhất thì những người thuộc hàng thừa kế thứ hai cụ thể là anh chị em ruột sẽ được hưởng những di sản của ông để lại. Những người đồng thừa kế ở hàng thừa kế này sẽ phải có trách nhiệm dùng những di sản đó để giải quyết các khoản nợ theo thứ tự ưu tiên như thuế, nợ lương… sau đó mới đến bồi thường cho những bị hại khi họ có yêu cầu.

“Theo quy định của pháp luật, những người thừa kế có quyền được làm đơn từ chối nhận thừa kế. Tuy nhiên, việc từ chối nhận di sản phải thực hiện bằng văn bản và theo luật định không nhằm thoái thác trách nhiệm, nợ của người người nhận thừa kế với người khác”, luật sư Hà nói và cho biết thêm, những người thuộc hàng thừa kế thứ hai có quyền lợi và nghĩa vụ ngang nhau trong việc hưởng di sản cũng như nghĩa vụ trả nợ. Sau khi xác định được những người có quyền thừa kế thì cơ quan nhà nước sẽ dựa trên cơ sở đó để phát mãi các di sản. "Người thừa kế chỉ chịu trách nhiệm với các khoản nợ trong phần giá trị di sản thừa kế. Nếu tài sản không đủ để trả nợ thì người yêu cầu bồi thường cũng phải chấp nhận", bà Hà nêu.

Còn luật sư Nguyễn Minh Thuận (Đoàn luật sư TP HCM) cho rằng, theo luật thì những nạn nhân có quyền được yêu cầu đòi bồi thường cả về tài sản và tinh thần. Song, trên thực tế, để xác định được người thừa kế và có trách nhiệm bồi thường sẽ rất khó khăn.

Khi những người thân của ông Phương không nhận thừa kế thì Nhà nước là cơ quan được hưởng thừa kế và sẽ đứng ra giải quyết. Các nạn nhân trong vụ nổ có quyền khởi kiện đòi cơ quan nhà nước bồi thường. "Tuy nhiên, từ việc không xác định được người thừa kế đến việc chuyển sang trách nhiệm cho các cơ quan nhà nước là một vấn đề mất rất nhiều thời gian", vị luật sư nêu quan điểm.

Vụ nổ kinh hoàng xảy ra rạng sáng 24/2 tại nhà ông Lê Minh Phương (Phương khói lửa) đã cướp đi sinh mạng của 6 thành viên trong gia đình và làm 5 nạn nhân khác là hàng xóm tử nạn. Ba căn nhà sụp hoàn toàn, ước tính thiệt hại lên đến nhiều tỷ đồng. Sau vụ nổ, cơ quan chức năng tìm thấy nhiều chất nổ, vũ khí quân dụng tại hiện trường. Đồng thời, cơ quan điều tra còn tìm thấy nhiều địa điểm khác được ông Phương thuê để chứa đạo cụ làm phim có chứa các chất gây nổ.

Hải Duyên

Doanh nghiệp bất động sản tính kế khác để sinh nhai

80% doanh nghiệp bất động sản niêm yết trên sàn chứng khoán đều sụt giảm lợi nhuận trong năm 2012. Nhiều đại gia phải trông chờ vào ngành kinh doanh khác để tồn tại.
>Địa ốc khó vượt bão năm nay
>Chứng khoán khó kéo địa ốc khỏi con tàu đắm

Đầu tháng 3/2013, 60 trên 66 doanh nghiệp bất động sản niêm yết trên hai sàn chứng khoán Hà Nội và TP HCM công bố báo cáo tài chính hợp nhất năm 2012, theo số liệu thống kê của VNDirect. Trong đó, 11 doanh nghiệp báo lỗ, nhiều hơn năm 2011 hai đơn vị. Những công ty còn lại có lãi thì có tới 80% đơn vị giảm lợi nhuận so với năm 2011.

Tổng lợi nhuận sau thuế toàn ngành bất động sản niêm yết đạt gần 3.263 tỷ đồng, chỉ bằng 78% của năm 2011. Lỗ nặng nhất năm 2012 phải kể đến Công ty phát triển Đô thị Kinh Bắc (KBC), 487 tỷ đồng. Cùng kỳ năm ngoái, Đô thị Kinh Bắc lãi gần 78 tỷ đồng. Trên sàn giao dịch năm qua, cổ phiếu KBC cũng rớt 23% giá, xuống còn 9.300 đồng, tính theo giá đóng cửa ngày 1/3.

Đơn vị gánh lỗ "khủng" thứ hai là Công ty cổ phần Đầu tư Phát triển Đô thị và Khu công nghiệp Sông Đà (Sudico, mã: SJS) khi bị âm hơn 302 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế 2012. Trước đó, hồi năm 2011, Sudico cũng bị lỗ gần 80 tỷ đồng.

Năm 2012 được xem là thời điểm khó khăn nhất của bất động sản. Ảnh: Vũ Lê

Báo lãi lớn 2012 chủ yếu là những doanh nghiệp niêm yết thuộc hàng blue-chip trên sàn như Hoàng Anh Gia Lai (HAG), Vingroup (VIC) hay Đầu tư Hạ tầng Kỹ thuật Việt Nam (CII), tổng lợi nhuận sau thuế đều đạt hàng trăm tỷ đồng trở lên. Riêng Vingroup “thắng lớn” với 1.846 tỷ đồng, tăng gần 72% so với năm 2011 bất chấp tình hình khó khăn chung của toàn ngành.

Lãi trên trăm tỷ, lợi nhuận sau thuế 2012 của Hoàng Anh Gia Lai vẫn chỉ bằng 27% của năm 2011. Chung xu thế có lãi nhưng không nhiều, Công ty cổ phần Phát triển Đô thị Nhà Từ Liêm (NTL) cũng đạt 53,3 tỷ đồng, chỉ bằng 51% so với cùng kỳ năm trước.

Tính chung các doanh nghiệp bất động sản niêm yết đã tồn kho 65.570 tỷ đồng, tăng 17,5% so với năm trước. Hơn nửa doanh nghiệp có trị giá hàng tồn kho tăng, trong đó Tập đoàn Đại Dương (OGC) dẫn đầu với hơn 249 tỷ đồng, năm 2011, hàng tồn kho của đơn vị này chỉ vỏn vẹn 56,5 tỷ đồng.

Theo ông Lê Chí Hiếu, Tổng giám đốc Công ty phát triển nhà Thủ Đức (TDH), 2012 là năm khó khăn nhất từ trước đến nay của ngành bất động sản. Riêng lợi nhuận của Nhà Thủ Đức cũng giảm 50%, chỉ đạt 15 tỷ đồng trong năm 2012.

"Nguyên nhân chính là nhà cửa, đất đai không bán được, doanh nghiệp bị chôn vốn, dẫn đến thiếu vốn. Khó khăn chồng chất, thị trường chứng khoán lại liên tục đi xuống trong thời gian dài khiến các danh mục đầu tư giảm giá, kéo theo lợi nhuận bết bát", ông Hiếu phân tích.

Để cứu vãn doanh nghiệp khỏi tình cảnh sụt giảm lợi nhuận như năm qua, ông Hiếu chia sẻ, công ty sẽ phải tập trung vào những dự án còn dở dang từ năm 2011, đồng thời tìm cách tiêu thụ sản phẩm tồn kho. Mặt khác, Nhà Thủ Đức còn tham gia đầu tư xây lắp hạ tầng kỹ thuật, mở rộng kinh doanh nông sản, dựa trên chợ đầu mối có sẵn, doanh nghiệp sẽ xuất nhập khẩu nông sản, liên kết những vùng nông nghiệp, mua bán nông sản và hỗ trợ nông dân. Công ty có thể kinh doanh thêm mặt hàng phân bón để tạo doanh thu, lợi nhuận hàng năm chợ đầu mối đem lại khoảng 10 tỷ đồng, ông Hiếu nói.

Vị tổng giám đốc Nhà Thủ Đức cho biết mục tiêu lợi nhuận 2013 có thể sẽ cao hơn 2012, nhưng cũng chỉ ở mức tương đối. "Dù vậy, chúng tôi sẽ phải cố gắng phục hồi vì 2 năm qua, cổ đông luôn ở trong tình trạng đón nhận lợi nhuận kém", ông Hiếu khẳng định. Cũng theo ông Hiếu, nhìn chung, thị trường bất động sản 2013 vẫn tiếp tục khó khăn, nhưng có thể phục hồi nhẹ vào cuối năm.

Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai (QCG) may mắn thoát lỗ và thu lãi 9 tỷ đồng do có lốc chung cư bán sỉ từ năm 2010 nhưng đến 2012 mới giao. Bà Nguyễn Thị Như Loan, Chủ tịch Hội đồng quản trị công ty khẳng định: "Nếu không có món lợi nhuận hạch toán muộn này, Quốc Cường Gia Lai vẫn bị lỗ năm 2012".

Ngoài ra, công ty cũng còn phải dựa vào các ngành nghề khác như thuỷ điện, cao su, chế biến gỗ… Lợi nhuận thu được từ những lĩnh vực này không nhiều nhưng cũng phần nào bù đắp lỗ cho Quốc Cường Gia Lai, bà Loan bày tỏ.

Bà Loan chia sẻ nếu bất động sản tiếp tục khó khăn trong 2 năm nữa, Quốc Cường Gia Lai sẽ phải đẩy mạnh kinh doanh các ngành nghề khác để bù đắp lợi nhuận. "Nếu các doanh nghiệp địa ốc không đa dạng hoá sản phẩm, vị trí không phù hợp thì rất khó tồn tại", bà Loạn nói thêm.

Chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh nhận định, mặc dù lợi nhuận các doanh nghiệp địa ốc giảm hơn so với 2011, nhưng việc các công ty vẫn còn trụ vững đã là đáng khích lệ vì kinh tế 2012 vô cùng khó khăn. Chưa kể, năm qua cũng đã có một số doanh nghiệp bất động sản phải chuyển sang kinh doanh hoạt động khác để kiếm thêm lời.

Để bất động sản khả quan hơn, các chính sách hỗ trợ của chính phủ phải được triển khai và đi vào thực tiễn. Tuy nhiên, những chính sách ấy cũng chỉ gỡ cho doanh nghiệp một phần, cái chính phải là sự nỗ lực của doanh nghiệp. Lúc này doanh nghiệp cần biết cách huy động nguồn lực, định hướng lựa chọn thị trường mục tiêu sao cho phù hợp, đồng thời cơ cấu lại đội ngũ quản trị, kiểm soát chi phí. Dù vậy, đối với một số doanh nghiệp nếu thấy không thể cơ cấu lại thì nên dũng cảm rút khỏi thị trường, chớ núi kéo khi không còn triển vọng, ông Ánh phân tích.

Ngoài ra, ông Ánh dự đoán, lĩnh vực bất động sản có thể sẽ ấm hơn ở phân khúc nhà ở thu nhập thấp, trị giá trên dưới 1 tỷ đồng. Tuy nhiên, các phân khúc khác nhu cầu của thị trường cũng vẫn còn nếu có địa điểm đẹp.

Theo thống kê của Bộ Xây dựng, hàng tồn kho cả nước hiện có khoảng hơn 16.000 căn hộ chung cư, trên 4.000 nhà thấp tầng và gần 26.000m2 nhà văn phòng cho thuê. Trước đó, cuối tháng 12/2012, UBND TP Hà Nội cho biết, tồn kho nhà chung cư tại Hà Nội (chưa bán hoặc chưa huy động vốn) là 5.789 căn, tương đương 566.610m2 sàn. Biệt thự, liền kề tồn kho 3.483 căn, tương ứng 874.825m2 sàn. Nhà thu nhập thấp còn tồn khoảng 330 căn hộ. Diện tích sàn văn phòng đủ điều kiện cho thuê tồn khoảng 175.000 m2.

Tường Vi - Hồng Châu